Կորեական դորամաներ․ դրանց ֆենոմենը և ի՞նչ դիտել

🇰🇷 Վերջին տասնամյակին կորեական դորամաները (k-dramas) դարձան համաշխարհային մշակութային ֆենոմեն։ Եթե նախկինում դրանք դիտում էին հիմնականում Ասիայում, ապա այսօր դորամաները գրավում են Netflix-ի թոփ-չարթերը, արժանանում միջազգային մրցանակների և ունեն միլիոնավոր նվիրված երկրպագուներ ամբողջ աշխարհում։ Իսկ ո՞րն է դրանց գաղտնիքը։ 📌 Որտեղից սկսվեց ամեն ինչ: «Դորամա» բառն իրականում ճապոնական ծագում ունի (drama), և համարվում է Արևելյան Ասիայի սերիալների ընդհանուր անվանում։ Սակայն հենց Հարավային Կորեան էր, որ կարողացավ այս ձևաչափը վերածել համաշխարհային հիթի։ 1990-ականներին, երբ Կորեայում սկսեցին գործել առևտրային հեռուստաալիքներ, մրցակցությունը ստիպեց բարձրացնել արտադրության որակը։ 1997-ին «Sarangi Mwogillae» (What Is Love) դորաման մեծ հաջողություն ունեցավ Չինաստանում և Վիետնամում, դրանից հետո կորեական արտադրանքը սկսեց մեծ թափով տարածվել ամբողջ տարածաշրջանում։ Իսկ արդեն 2000-ականներից Կորեան ծրագրավորված սկսեց արտահանել իր մշակույթը՝ երաժշտություն, ֆիլմեր ու սերիալներ։ Այսպես ծնվեց «Հալլյու»-ն՝ կորեական մշակութային ալիքը։ 📌 Դորամաները՝ Արևելքի ու Արևմուտքի յուրահատուկ համադրություն: Կորեացիները կարողացան ստեղծել հավասարակշռություն․ մի կողմից դորամաները հարազատ են արևմտյան հանդիսատեսին՝ իրենց ծանոթ ժանրերով, մյուս կողմից՝ դրանք պահպանում են կորեական արժեքներն, ավանդույթները և էթիկան։ Այստեղ կարելի է տեսնել և՛ ժամանակակից Սեուլի կյանքը, և՛ պատմական Չոսոնի դարաշրջանը, և՛ կորեական միֆոլոգիայից եկող կերպարներ։ Այս բազմաշերտ մոտեցումն էլ հենց հետաքրքիր է դարձնում դորամաներն օտար հանդիսատեսի համար։ 📌 Ինչո՞վ են տարբերվում կորեական սերիալները: Մաքուր ռոմանտիկա․ արևմտյան սերիալներից տարբերվող կարևոր առանձնահատկություն է ինտիմ տեսարանների գրեթե բացակայությունը։ Շատ դեպքերում պատմության գագաթնակետն է դառնում պարզապես մեկ երկար սպասված համբույրը։ Կարճ և հագեցած․ սովորաբար մեկ սեզոն՝ 16 սերիա, առանց անավարտ լարումների։ Սոցիալական թեմաներ․ ֆինանսական խնդիրներ, ընտանիքի ճնշումներ, մեծ կորպորացիաների ազդեցություն։ Դորամաները հաճախ ցույց են տալիս կորեական հասարակության կոշտ կողմերը։ Կերպարների խորություն․ հերոսները գրեթե միշտ ունեն բարդ անցյալ կամ ընտանեկան խնդիրներ։ Էսթետիկա․ կատարյալ ոճավորված կերպարներ, շքեղ կոստյումներ ու վիզուալ գեղեցկություն։ Արդյունքում նույնիսկ հակահերոսն էկրանին գրավիչ է թվում։ 📌 Ինչու՞ են դորամաները այդքան սիրված: Պատճառները պարզ են․ դրանք առաջարկում են փախուստ իրականությունից՝ դեպի գեղեցիկ ու ներդաշնակ աշխարհ։ Դորամաները մարդկային են, անկախ ժանրից, միշտ կենտրոնանում են զգացմունքների, ընտանեկան և ընկերական կապերի վրա։ Եվ վերջապես՝ դրանք ցույց են տալիս Կորեան այնպես, ինչպես մենք չենք տեսել․ մշակույթ, ավանդույթներ, առօրյա կյանք։ Այսօր, երբ համաշխարհային կինոարտադրության մեջ հաճախ գերակշռում են հոլիվուդյան ստանդարտները, կորեական դորամաները հանդիսատեսին տալիս են թարմություն, անկեղծություն և նոր փորձառություն։ 📌 Ի՞նչ դիտել և որտեղի՞ց սկսել: Եթե դեռ նոր ես դորամաների աշխարհում, ահա մի քանի տարբերակ, որոնք արժե դիտել՝ 🎬 «Move to Heaven» (2021) - Netflix-ի հուզիչ պատմությունը մի երիտասարդի մասին, ով Ասպերգերի համախտանիշ ունի և իր հոր հետ զբաղվում է մահացածների իրերի հավաքմամբ։ Սիրուն, խորաթափանց ու զգացմունքային դորամա։ 🎬 «My Mister» (2018) - պատմություն կյանքի դժվարություններով ճնշված աղջկա և իր ղեկավարի մասին։ Գլխավոր դերերում՝ IU և Lee Sun-kyun (Parasite): 🎬 «Ghost Doctor» (2022) - ֆանտաստիկ բժշկական դորամա, որտեղ վիրաբույժի հոգին հայտնվում է երիտասարդ բժշկի մարմնում։ 🎬 «Dear My Friends» (2016) - սերիալ ծերության մասին՝ դրական և ոգեշնչող նոտայով։ Ֆիլմում է նաև Օսկարի դափնեկիր Youn Yuh-jung (Minari)։ 🎬 «Weightlifting Fairy Kim Bok-joo» (2016) - քոլեջի ծանրորդ աղջկա մասին պատմություն, որը սովորում է ընդունել իրեն ու գտնել սեր։ Հասարակ, բայց շատ ջերմ ու ոգեշնչող։ 🤩 Դե իսկ սեպտեմբերի 4-ին ԿինոՊարկում տեղի կունենա նոր "Omniscient Reader" («Ամենագետ ընթերցողը») ֆիլմի պրեմիերան։ Սյուժեն կպատմի գրասենյակային աշխատող Կիմ Դոկ-չանի մասին, ով հանկարծ նկատում է, որ իրականությունն աստիճանաբար վերածվում է իր սիրելի ապոկալիպտիկ վեպի։ Եվ ամենահետաքրքիրը՝ նա միակն է, որ կարդացել է այն ամբողջությամբ և գիտի, թե ինչ ավարտ է սպասվում աշխարհին։ Գլխավոր դերերից մեկում էլ հանդես է գալիս BLACKPINK խմբից հայտնի Jisoo-ն , ինչը դորաման դարձնում է առավել սպասված թե՛ K-pop-ի երկրպագուների, թե՛ կինոասերների շրջանում։